Postgraduaat 'Mens- en milieuvriendelijk bouwen en wonen'

Hefboom naar duurzame en inclusieve bouwprojecten

Doelstellingen

Waarover gaat het?

- De opleiding neemt je mee doorheen alle facetten om tot een mens- en milieuvriendelijk project te komen, het te beheren en te evalueren.
- De opleiding daagt je uit om holistisch en kritisch na te denken over de gebouwde en niet-gebouwde woon-, werk- en leefomgeving.
- Je krijgt theoretische en praktische handvaten om toekomstbestendig te leren ontwerpen en bouwen.
- Je krijgt multidisciplinaire inzichten, gevoed vanuit diverse disciplines. Naast bouwtechnische en ecologische, komen ook sociale en economische insteken aan bod.
- Docenten met zowel academische als praktijkkennis verzorgen de theoretische invalshoeken. Zij baseren zich steeds op de recentste onderzoeksbevindingen en ontwikkelingen. Praktische kennis doe je op via diverse plaats- en werfbezoeken, demo's, workshops en praktijkoefeningen.
- Je verrijkt je kennis op verschillende niveaus. Zowel het concrete gebouw, de omgeving en de ruimtelijke ontwikkeling, als het ruimer kader van duurzame ontwikkeling komen aan bod.
- Je raakt vertrouwd met de verwevenheid van een bouw- en woonproject met de gebruikte materialen, de fysieke omgeving, alsook het sociaal speelveld waarin het project een maatschappelijke functie uitoefent en hoe het in interactie staat met de gebruiker.
- Je ontwikkelt een brede integrale visie op een duurzaam ontwerp, zonder daarbij oog te verliezen voor de uitvoeringsdetails en de meet- en beheersystemen van duurzame gebouwen.
- Je verruimt je netwerk tijdens de opleiding door interactie met de deelnemers en docenten die actief zijn in diverse sectoren.

Doelgroep

Wil je een toekomstgerichte en brede visie ontwikkelen op duurzaam ontwerpen, bouwen en wonen? Wil je concrete bouw- en materialenkennis opdoen, projecten in globo begeleiden en evalueren? Wil je tot actie aangezet worden om bij te dragen aan de transitie naar een toekomstbestendige, gezonde en regeneratieve wereld? Dan hopen we je binnenkort te verwelkomen in het postgraduaat 'Mens- en milieuvriendelijk bouwen en wonen'.

De opleiding richt zich tot architecten, ontwerpers, ingenieurs, studiebureaus, aannemers, bestekschrijvers, bouwheren, ontwikkelaars, stedenbouwkundigen, overheidsmedewerkers, medewerkers van intercommunales en nutsbedrijven, landmeters, makelaars, financieel deskundigen en onderzoekers in alle sectoren van de bouwwereld en de ruimtelijke ordening.

Naast bouwprofessionals, richten we ons ook op deelnemers die binnen hun job beleidsmatig bezig zijn met woonaspecten of optreden als 'brugfiguren'. Eerder dan het toepassen van de bouwtechnische aspecten, biedt de opleiding voor deze deelnemers kansen om doelgroepen beter te informeren of te begeleiden.

Programma

Krachtlijnen van de opleiding

- Actueel, onderzoeksgedreven en maatschappijgericht
- Kruisbestuiving tussen theorie en praktijk
- Sterke betrokkenheid van het werkveld
- Interdisciplinaire samenwerking en synthese
- Kleine groepen voor maximale begeleiding van docenten
- Gevarieerd en interactief aanbod van werkvormen
- Stimulerende leeromgevingen met gebruik van educatieve technologie
- Innovatief transitienetwerk

Opbouw van de opleiding

Het postgraduaat 'Mens- en milieuvriendelijk bouwen en wonen' is opgebouwd uit 4 modules. Na een brede kijk op duurzame ontwikkeling in de eerste module, focus je in de tweede module op het stedenbouwkundig niveau. Tijdens de derde module bestudeer je vervolgens alle aspecten van het concrete gebouw. Alles komt tot slot samen in de vierde module via enkele integratieoefeningen, werfbezoeken, een debat en de vertaalslag naar de eigen omgeving via een paper of ontwerp.

Module 1: Kader voor toekomstbestendig ontwerpen van de woon- en leefomgeving
Module 2: Toekomstbestendige, gezonde en inclusieve stedenbouw
Module 3: Een toekomstbestendig gebouw
Module 4: Praktijk en integratie

Module 1: Kader voor toekomstbestendig ontwerpen van de woon- en leefomgeving

- Maatschappelijke uitdagingen op ecologisch, sociaal, ruimtelijk, demografisch, economisch en bestuurlijk vlak
- Transitie naar een regeneratieve samenleving, transitie denken en transitiemanagement
- Algemene kader van duurzame ontwikkeling
- Historische scharnierpunten in duurzame ontwikkeling
- Het ecopolis denkkader
- Duurzame ontwikkeling als prioriteit: bouwen en wonen in relatie tot de milieuproblematiek
- Van nieuwe principes naar maatschappelijke verandering in duurzame ontwikkeling

Module 2: Toekomstbestendige, gezonde en inclusieve stedenbouw

- Historiek van de ruimtelijke wanorde
- Kader en principes voor toekomstbestendige, gezonde en inclusieve stedenbouw
- Inspelen op de context
- De natuurlijke stad en gemeente: het landschap, ecosysteemdiensten, gezonde fysieke woonomgeving, regeneratief ontwerpen en lokale voedselproductie, strategie van de twee netwerken
- De verbonden stad en gemeente: levendige kernen binnen een regionaal netwerk, kwaliteitsvolle kernverdichting en -versterking op maat van de stad en het dorp, nabijheid en centraliteit, het openbaar vervoernetwerk als sturende drager voor ruimtelijke ontwikkeling, fietsnetwerk als sturende drager voor ruimtelijke ontwikkeling
- De aanpasbare stad en gemeente: scenarioplanning, herbestemming van brownfields, hergebruik van het bestaand patrimonium, veranderingsgericht bouwen, tijdelijk gebruik van leegstaande gebouwen, bouwblokrenovatie
- De circulaire stad en gemeente: duurzame energieopwekking op wijkniveau, gesloten kringlopen (water, energie en materialen), smart grids
- De inclusieve stad en gemeente: ontwerpen met aandacht voor doelgroepen (sociale collectieve woningbouw, sociaal huren, kinderen/ouderen/...), universal design, cohousing
- Financiële haalbaarheid en ruimteboekhouding, kwaliteitsbewaking en beleid als sturing

Module 3: Een Toekomstbestendig gebouw

- Introductie
- Duurzaamheid als kwaliteit: een procesbenadering, programma van eisen
- Inclusief bouwen met en voor kwetsbare doelgroepen
- Klimaatbestendig bouwen: impact van hitte, droogte, regen
- Ontwerpen in functie van verandering
- Een circulair gebouw: principes van circulair en veranderingsgericht bouwen, duurzaam materiaalgebruik, bouwen met hout, strobalen, kalk-hennep, leem, bamboe, houtgebruik zonder chemische verduurzaming, gezonde en milieuverantwoorde binnenafwerkingsmaterialen, selectief slopen en ontmantelen van gebouwen
- Een gezond gebouw: diverse aspecten van het binnenmilieu, luchtkwaliteit en ventilatie, emissies en emissiearm ontwerpen
- Een energieneutraal/-positief gebouw: bioklimatisch ontwerpen, energiepositief bouwen, wind- en luchtdicht bouwen, toekomstbestendige renovatie, duurzame energieopwekking op gebouwniveau, warmteterugwinning uit kringlopen, ledverlichting in gebouwen: energiebesparing met beter licht
- Een waterneutraal/-positief gebouw: hergebruik van hemelwater en grijs water, hemelwaterinfiltratie en -buffering
- Een groen gebouw: groendaken en geveltuinen
- Evaluatie van gebouwen en materialen: evaluatiemethodes op gebouw-, element- en productniveau, labels
- Het bouwproces: werken in bouwteam, beheer en nazorg, groen aanbesteden

Module 4: Praktijk en integratie

In dit opleidingsonderdeel komen alle aspecten en alle niveaus samen zodat de complexiteit en verbanden zichtbaar worden. Het is tevens een kruisbestuiving tussen theorie en praktijk.

Concreet bestaat de module uit het maken van een paper of ontwerp binnen jouw interesse en werkveld, relevant binnen de opleiding. Daarnaast maak je ook integratieoefeningen, neem je deel aan een debat en bezoek je diverse voorbeeldprojecten.

In deze module werk je in kleine groepjes en zo interdisciplinair mogelijk. Zo kan je leren van de andere deelnemers en elkaar aanvullen. Deze module rondt af met een jury waarin je jouw paper of ontwerp voorstelt in de vorm van een presentatie en tentoonstelling.

Organisatie

Postuniversitair Centrum KU Leuven in samenwerking met VIBE vzw, de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen en de Faculteit Architectuur van de KU Leuven.

Programmacomité
De supervisie gebeurt door het programmacomité dat instaat voor een kwalitatieve, wetenschappelijk onderbouwde en praktijkgerichte opleiding. Het programmacomité is samengesteld uit academici van de betrokken partners en externe experten.

Praktisch

Data en tijdstip

De opleiding start op 6 oktober 2020 en loopt tot 29 juni 2021.
Er is geen les tijdens schoolvakanties.

- De lessen vinden wekelijks plaats op dinsdag van 13.15 tot 21.30 uur.
- Tussenin worden pauzes voorzien.

Plaats

De lessen vinden plaats op de KU Leuven Technologiecampus Gent.

Gebroeders De Smetstraat 1, 9000 Gent.

Getuigschrift

Als je de opleiding succesvol beëindigt, krijg je een decretaal erkend getuigschrift Postgraduaat Mens- en Milieuvriendelijk Bouwen en Wonen door de KU Leuven. Aan de opleiding zijn 25 ECTS-punten verbonden.

Toelatingsvoorwaarden
Als deelnemer beschik je idealiter over een masterdiploma. Heb je een bachelordiploma? Ook dan kom je in aanmerking voor deelname. Het programmacomité beslist op basis van jouw schriftelijke motivatie over je toelating. Een brede interesse voor toekomstbestendig ontwerpen en bouwen van de gebouwde en niet-gebouwde woon- en leefomgeving is in de eerste plaats van belang.

Inschrijven

De deelnameprijs is 3.360 euro.
Als VIBE-lid of bouwpartner geniet je een korting van 10% op de deelnameprijs.
Omwille van het interactieve karakter van deze opleiding is het aantal deelnemers beperkt.
In de deelnameprijs zijn deelname aan de lessen, digitaal cursusmateriaal en verzekering inbegrepen. U ontvangt tevens een studentenkaart van de KU Leuven.
Bespaar op je deelnamekosten via de KMO-portefeuille.

Inschrijven
Inschrijven kan online via het inschrijvingsformulier .